Vấn đề quản lý giá vật liệu xây dựng (VLXD) đang gặp nhiều khó khăn tại Việt Nam, đặc biệt là ở Lâm Đồng và Đắk Lắk, khi mà sự chênh lệch giữa giá công bố và giá thực tế trở nên nghiêm trọng. Nhiều nhà thầu xây dựng đang phải đối mặt với tình trạng giá nguyên vật liệu trên thị trường cao gấp đôi so với giá trong hợp đồng, dẫn đến thiệt hại không nhỏ cho các nhà thầu.
Mục lục
Giá Công Bố Khó Theo Kịp Thực Tế
UBND tỉnh Lâm Đồng mới đây đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng nhằm kiến nghị về những khó khăn trong việc thực thi pháp luật về xây dựng. Cụ thể, quy định tại Thông tư số 01/2025/TT-BXD yêu cầu Sở Xây dựng tổ chức khảo sát và xác định giá VLXD. Tuy nhiên, theo luật Giá 2023, VLXD không nằm trong danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá, và các đơn vị kinh doanh VLXD có quyền tự định giá. Điều này dẫn đến sự không rõ ràng trong vai trò của các cơ quan nhà nước trong việc quản lý giá VLXD.
Ông Lê Anh Sơn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Tĩnh, cho biết Bộ Xây dựng hiện không có hướng dẫn cụ thể về phương pháp khảo sát và công bố giá VLXD, tạo ra khó khăn cho các địa phương trong việc thực hiện. Ông cho biết: “Giá VLXD được công bố phải phù hợp với giá thị trường, nhưng không có tiêu chí hay phương pháp cụ thể để xác định giá cả.”
Thực Trạng Khó Khăn Tại Đắk Lắk
Ông Lê Công Du, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đắk Lắk, cũng nhấn mạnh rằng việc xác định và công bố giá VLXD tại địa phương đang gặp nhiều khó khăn. Từ ngày 1/7/2025, với mô hình chính quyền 2 cấp, quá trình thu thập thông tin tại Đắk Lắk gặp khó khăn do phải tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau, làm cho giá công bố không phản ánh kịp diễn biến của thị trường.
Theo thông tin ông Du cung cấp, giá công bố vẫn chưa đủ sát với giá thực tế trên thị trường, chỉ tổng hợp từ một số nguồn hạn chế. “Giữa giá công bố và giá thực tế của nhiều loại vật liệu, thiết bị có sự chênh lệch lớn,” ông nhấn mạnh.
Nhà Thầu Gánh Chịu Chi Phí Tăng Cao
Nhiều nhà thầu hiện nay đang trong tình trạng khó khăn kinh tế. Theo một lãnh đạo của Công ty Liên hợp xây dựng Vạn Cường, giá vật liệu xây dựng như đất, cát, đá đang được bán với mức cao gấp đôi so với giá trúng thầu. Các đơn giá và định mức do nhà nước công bố thường rất thấp, trong khi đó, việc điều chỉnh giá từ phía chủ đầu tư lại diễn ra chậm, do đó nhà thầu phải gánh chịu chi phí phát sinh mà không có cách nào bù đắp.
Ông Nguyễn Khắc Hải, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam, chỉ ra rằng chính sách quản lý chi phí hiện tại chưa đồng bộ. Ông cho rằng: “Giá VLXD công bố tại các địa phương chậm hơn giá thị trường, dẫn đến việc giá công bố không phù hợp với giá thực tế.”
Những Khó Khăn Cụ Thể
Gia tăng giá vật liệu xây dựng đang gây ra ảnh hưởng lớn đến hoạt động của các nhà thầu. Bà Bùi Thị Phương Hiền, Giám đốc Công ty CP Thương mại Đạt Nghĩa, cho biết giá cát xây dựng đã tăng gần gấp đôi, khiến cho nhiều nhà thầu đành phải bỏ hợp đồng sau khi trúng thầu.
Thực tế cho thấy, nhiều nhà thầu mong muốn Bộ Xây dựng và các cơ quan chức năng thực hiện giải pháp cải tiến để giá công bố đúng với thị trường hơn, từ đó tạo điều kiện cho họ được thanh toán chi phí thực tế trong việc mua VLXD.
Kêu Gọi Có Chế Tài Rõ Ràng
Đại diện các nhà thầu hiện đang kêu gọi cần có chế tài rõ ràng đối với trách nhiệm của các doanh nghiệp tham gia công bố giá VLXD. Điều này giúp tránh tình trạng không thực hiện công bố hoặc thực hiện không đúng thời gian, làm sai lệch thông tin về giá cả trên thị trường.
Theo các nhà thầu, cần thiết phải có sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan nhà nước và các bên liên quan trong việc giám sát chất lượng và giá cả thật sự của vật liệu nhằm đảm bảo các dự án xây dựng diễn ra thuận lợi và hiệu quả.
Tóm lại
Tình trạng quản lý giá VLXD hiện tại đang gặp nhiều bất cập, với sự chênh lệch lớn giữa giá công bố và giá thực tế. Nhà thầu xây dựng đang phải vật lộn với các chi phí tăng cao, đồng thời kêu gọi các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc để tìm ra giải pháp khắc phục tình hình này, nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và hiệu quả hơn.
